Luật Bóng đá Sân 11 Người, được điều chỉnh và cập nhật bởi Hội đồng Luật Bóng đá Quốc tế (IFAB) và quy định bởi FIFA, là nền tảng đảm bảo sự công bằng, an toàn và tính chuyên nghiệp trong môn thể thao vua. Để duy trì trật tự trên sân, một hệ thống các lỗi và hình thức xử phạt nghiêm khắc đã được thiết lập, áp dụng cho mọi hành vi không tôn trọng luật, cố tình gây nguy hiểm hoặc phi thể thao. Việc nắm rõ các lỗi trong bóng đá 11 người không chỉ giúp cầu thủ thi đấu đúng luật mà còn giúp người hâm mộ hiểu rõ hơn về quyết định của trọng tài. Hãy cùng đi sâu vào phân tích 5 nhóm lỗi cơ bản nhất theo quy định hiện hành.
Các lỗi phạm phải đưa đến phạt trực tiếp và phạt đền
Đây là nhóm lỗi thường gặp nhất, liên quan đến hành vi va chạm thể chất hoặc sử dụng tay chơi bóng, dẫn đến quả đá phạt trực tiếp tại vị trí phạm lỗi (hoặc phạt đền nếu lỗi xảy ra trong khu vực cấm địa).
Lỗi phạt trực tiếp (Direct Free Kick Offence)
Các chuyên gia từ EV88 chia sẻ, một quả đá phạt trực tiếp sẽ được trao cho đội đối phương nếu cầu thủ có một trong các hành vi sau đây đối với đối thủ, được đánh giá là bất cẩn (Careless), liều lĩnh (Reckless), hoặc dùng sức quá mức (Excessive Force):
- Đá hoặc cố gắng đá đối phương.
- Ngáng chân hoặc cố gắng ngáng chân đối phương.
- Nhảy vào đối phương.
- Húc đối phương (Charging).
- Đánh hoặc cố gắng đánh đối phương (bao gồm cùi chỏ).
- Xô đẩy đối phương.
- Xoạc bóng đối phương trước khi chạm vào bóng (tức là phạm lỗi với người trước).
- Lôi kéo đối phương (Holding) một cách có chủ đích.
- Nhổ nước bọt vào đối phương hoặc bất kỳ người nào khác.
- Cố tình dùng tay chạm bóng (Handball) để chơi bóng (trừ thủ môn trong vòng cấm của mình).
Lỗi phạt đền (Penalty Kick Offence)
Nếu một cầu thủ phạm bất kỳ lỗi nào được liệt kê trong mục 1.1 trong khu vực phạt đền của đội mình, đội đối phương sẽ được hưởng một quả Phạt Đền (Penalty Kick). Quyết định phạt đền được đưa ra bất kể vị trí của quả bóng vào thời điểm phạm lỗi, miễn là bóng còn trong cuộc chơi.
Các lỗi thường gặp đưa đến phạt gián tiếp
Lỗi phạt gián tiếp (Indirect Free Kick Offence) xảy ra khi có hành vi cản trở không bằng thể chất, hoặc những lỗi kỹ thuật trong quản lý bóng của thủ môn. Quả phạt gián tiếp không thể đi thẳng vào lưới nếu không chạm vào cầu thủ nào khác.
Phạt gián tiếp chủ yếu được áp dụng cho thủ môn và các hành vi cản trở chung:
- Thủ môn giữ bóng quá 6 giây: Thủ môn giữ bóng bằng tay quá 6 giây trước khi đưa bóng trở lại cuộc chơi.
- Chạm bóng lần thứ hai (Thủ môn): Thủ môn chạm bóng bằng tay sau khi đã thả bóng xuống đất nhưng bóng chưa chạm cầu thủ nào khác.
- Bắt bóng từ đồng đội (Back-pass): Thủ môn cố tình dùng tay bắt bóng khi bóng được đồng đội chuyền về bằng chân (trừ khi bóng được chuyền về bằng đầu hoặc ngực).
- Bắt bóng từ quả ném biên: Thủ môn cố tình dùng tay bắt bóng trực tiếp từ quả ném biên của đồng đội.
- Cản trở đường tiến của đối phương (Impeding): Cố tình chạy vào giữa đối phương và bóng để ngăn cản đối phương di chuyển hoặc tiếp cận bóng, khi bóng không nằm trong phạm vi tranh chấp.
- Hành vi nguy hiểm (Dangerous Play): Cố tình chơi bóng theo cách lăn xả, tạo nguy hiểm (ví dụ: giơ chân quá cao).
- Ngăn cản thủ môn đưa bóng vào cuộc chơi: Cầu thủ đối phương ngăn cản thủ môn thả bóng hoặc phát bóng lên.
Các lỗi đưa đến hình phạt thẻ (Cảnh cáo và Truất xuất)
Các hành vi sai trái (Misconduct) trên sân được xử phạt bằng thẻ vàng (Cảnh cáo) hoặc thẻ đỏ (Truất quyền thi đấu).
Lỗi phạt thẻ vàng (Cảnh cáo – Caution)
Cầu thủ, cầu thủ dự bị hoặc quan chức đội bóng sẽ bị phạt thẻ vàng khi:
- Hành vi Phi thể thao (Unsporting Behaviour): Bao gồm giả vờ ngã (Mô phỏng), kéo áo, hoặc cởi áo ăn mừng.
- Phản đối (Dissent): Có lời lẽ hoặc hành động phản đối các quyết định của trọng tài.
- Trì hoãn trận đấu (Delaying the restart of play): Cố tình câu giờ, làm chậm nhịp trận đấu.
- Vi phạm luật lặp lại (Persistent Infringements): Phạm lỗi cơ bản nhiều lần.
- Vi phạm cự ly (Failure to respect required distance): Không tuân thủ cự ly quy định khi đối phương thực hiện đá phạt, phát góc hoặc ném biên.
- Vào/Ra sân trái phép (Entering/Re-entering/Leaving the field): Tự ý ra khỏi sân hoặc trở lại sân khi chưa được sự đồng ý của trọng tài.
- Lỗi D.O.G.S.O – Pha phạm lỗi không thô bạo: Phạm lỗi trong khu vực cấm địa ngăn cản cơ hội ghi bàn rõ rệt, nhưng trọng tài quyết định đó là nỗ lực tranh chấp bóng (trong trường hợp này, phạt đền + thẻ vàng).
Lỗi bị phạt thẻ đỏ (Truất quyền thi đấu – Sending Off)
Thẻ đỏ là hình phạt nặng nhất, dẫn đến việc truất quyền thi đấu ngay lập tức và đội bóng phải tiếp tục thi đấu thiếu người. Các hành vi bị phạt thẻ đỏ bao gồm:
- Lối chơi Thô bạo nghiêm trọng (Serious Foul Play): Vào bóng triệt hạ, dùng lực quá mức.
- Hành vi Bạo lực (Violent Conduct): Đánh, đấm, đá, nhổ nước bọt vào đối phương, đồng đội, hoặc bất kỳ người nào khác.
- Lăng mạ/Xúc phạm (Offensive, Insulting or Abusive Language and/or Gestures): Dùng lời lẽ hoặc cử chỉ lăng mạ.
- Ngăn cản Bàn thắng rõ ràng bằng tay (Handball – D.O.G.S.O): Cố tình dùng tay ngăn cản bàn thắng hoặc cơ hội ghi bàn rõ rệt (trừ thủ môn trong vòng cấm).
- Ngăn cản Cơ hội ghi bàn rõ ràng bằng phạm lỗi (D.O.G.S.O): Phạm lỗi ngăn cản cơ hội ghi bàn rõ rệt bên ngoài khu vực cấm địa (hoặc trong khu vực cấm địa nếu lỗi không phải là nỗ lực tranh chấp bóng hợp lệ).
- Nhận thẻ vàng thứ 2 (Second Caution): Tự động bị truất quyền thi đấu.
Bí quyết giúp cầu thủ tránh phạm lỗi và giữ vững Fair-Play
Để hạn chế tối đa việc phạm lỗi, đặc biệt là các lỗi nặng dẫn đến thẻ phạt, cầu thủ cần tuân thủ các nguyên tắc sau:
- Nắm vững Luật và Cập nhật: Hiểu rõ các quy tắc mới nhất của IFAB, đặc biệt là các điều chỉnh về luật dùng tay chơi bóng và D.O.G.S.O.
- Kiểm soát Thể chất và Tinh thần: Luôn giữ tinh thần thi đấu Fair-Play, tránh phản ứng thái quá với trọng tài hoặc khiêu khích đối thủ. Kiểm soát tốc độ và lực khi tranh chấp bóng, đặc biệt là trong các pha xoạc bóng.
- Quan sát Khoảng trống: Luôn chú ý vị trí của đối thủ và bóng để tránh lỗi cản trở (Impeding) hoặc lỗi vào bóng từ phía sau (Back Charge), những lỗi thường bị thổi phạt trực tiếp.
- Tuân thủ Cự ly: Khi thực hiện các quả đá phạt hoặc ném biên, luôn giữ khoảng cách tối thiểu 9.15 mét (10 yards) để tránh bị cảnh cáo thẻ vàng.
Việc hiểu rõ và tuân thủ các lỗi trong bóng đá 11 người không chỉ là yêu cầu về luật pháp mà còn là yếu tố quyết định sự chuyên nghiệp và đạo đức của một cầu thủ. Hãy thi đấu hết mình, tôn trọng đối thủ và trọng tài để mang lại những trận đấu hấp dẫn và công bằng nhất!
